Na de uitbundige Pinksterviering, sluiten we het schooljaar af met de jaarfeestviering van Sint-Jan. De viering vind plaats rondom de zonnewende en geboortedag van Johannes de Doper op 24 juni. Het jaarfeest staat in het teken van de bloei van de natuur en de langste dag van het jaar. Getooid met bloemenkransen vieren we samen de verbinding. We springen over het vuur en dansen de zevensprong. Hoe ziet dit jaarfeest eruit, wat vieren we en hoe vier je dit zelf?
Christelijke achtergrond
Sint Johannes ofwel Johannes de Doper was een sober man die leefde in de woestijn. Hij sprak zich uit tegen misstanden en onrecht en kondigde de komst van het koningrijk God aan. Johannes werd gezien als een groot profeet die de weg vrij maakte voor de komst van de Heer. De verering en viering van Sint Jan is symbolisch gekoppeld aan de zomerzonnewende. Als het licht van Sint Jan aan het doven is (zomerzonnewende), maakt de wereld zich op voor de geboorte van het ware licht (winterzonnewende)*.
Vertaling naar de natuur
In de vele Sint Jan liederen die er gezongen worden rondom het jaarfeest schenken we aandacht aan de christelijke achtergrond van het feest. Toch ligt de nadruk van dit feest voor de kinderen op de bloei van de natuur, de verbinding met elkaar en de viering van de langste dag van het jaar. Nog eenmaal vieren we uitbundig de aanwezigheid van het licht, het buitenleven en de bloeiende natuur voordat de dagen weer korter worden. In vroegere tijden was de zomer zonnewende een tijd waarin grote vuren de boze geesten verjaagden, en Sint Janskruid als bescherming tegen slechte invloeden werd gebruikt. In de Scandinavische cultuur is de zomer zonnewende nog altijd een levendig jaarfeest met een grote viering.
Viering op de vrijeschool
Rond 24 juni vieren we het Sint Jan feest, of Midzomerfeest zoals het op sommige vrijescholen heet. Op de meeste scholen staat deze viering in het teken van gezamenlijk buiten zijn met spellen en een picknick. In tegenstelling tot het Pinksterfeest, waar we bloemen kransen droegen van papier, dragen we gevlochten kransen van gras en veldbloemen. Het hoogtepunt van het feest is het vuurspringen. Kinderen, leerkrachten en ouders springen over het vuur en laten samen dit schooljaar los, vol vertrouwen op wat komen gaat. Op veel vrijescholen is deze traditie vanwege de risico’s met open vuur veranderd in het springen over een vuurkleurig lint, maar de pret zal er niet minder om zijn.
Thuis het jaarfeest vieren
Op veel vrijescholen is het Sint Jan feest een gezamenlijk feest waarbij juist de verbinding wordt opgezocht. Natuurlijk kun je dit ook thuis in het klein vormgeven. Maak een wandeling en pluk grassen en bloemen om samen een een bloemenkrans te vlechten. Neem een picknickmand mee en zing Sint Jan liederen, je kunt zelfs al wildplukkend een lunch maken. Stook een vuurtje en blijf tot middenin de nacht genieten. Kijk terug op wat er deze periode in jou is gaan bloeien en wat er achter mag blijven. En als de mogelijkheid er is, spring samen met je kinderen of vrienden over het vuur! Een fijn jaarfeest gewenst.
*Bron: Katholieke encyclopedie, Sint Jan
