De herfst is op zijn hoogtepunt. Vrijwel alle vruchten, zaden en bladeren vallen nu op de grond. Een ideale periode om nog even herfstschatten te verzamelen. Met de eikeldopjes die er te vinden zijn, kan je zelf vilten eikels maken. Leuk voor op de seizoentafel, maar ook bijzonder in bijvoorbeeld de kerstboom of de adventskrans! Het naald en nat vilten is een rustgevende en leuke activiteit, die kleuters vanaf een jaar of 5 prima zelf kunnen.
Maar hoe kun je die eikeltjes vilten? En wat leren we van deze activiteit?
Wat is naaldvilten?
Naaldvilten is een ander woord voor prikvilten of droogvilten, hierbij heb je een viltnaald nodig. Deze naald heeft een aantal weerhaakjes, en met deze haakjes druk je de haren van de wol in elkaar. Door wol op een lapje te prikken kun je een tafereel vilten (platvilten). Ook kun je een 3D voorwerp maken (vormvilten), hierbij prik je direct in de wol zonder ondergrond.
Kinderen vanaf een jaar of vijf kunnen deze viltnaald goed hanteren. Omdat de naald erg scherp is, vraagt het wel om goede afspraken over de eigen veiligheid. Spreek bijvoorbeeld af dat de naald in het schuimblok geprikt wordt, als je hem niet gebruikt, en dat er zittend gewerkt wordt.
Concentratie en beheersing
Het naaldvilten vraagt om concentratie en beheersing. De naald is erg scherp, en door de repeterende beweging is de verleiding groot om gehaast te gaan prikken. Naaldvilten leert aandacht te hebben voor het werk, en geduld en vertrouwen te hebben in het uiteindelijke resultaat.
Omdat zelfs de dunste plukjes wol pas blijft zitten als het meerdere keren is “aangeprikt”, kan een groot project uren duren. Prikvilten vraagt dus om doorzettingsvermogen en geeft er zelfvertrouwen voor terug.
Wat is natvilten?
Bij het natvilten maak je natte wol stevig en hard door wrijving. Door het rollen van de wol tussen de handen vervilt deze. Bij het natvilten gebruiken we de tastzin, met eigen handen kunnen de mooiste dingen ontstaan. Het is een rustgevende activiteit die veel ontspanning geeft. Door te oefenen met druk zetten, leren we ook over eigen grenzen en grenzen van het materiaal.
Ook natvilten vraagt om doorzettingsvermogen. Een klein eikeltje maken kan best wat tijd vergen, en het haasten heeft weinig nut. Als de wol niet lang genoeg is gerold of gewreven raakt het niet vervilt, en blijft het te los. Ook natvilten is dus een mooie oefening in geduld en vertrouwen in het proces.
Het combineren van de technieken voor een in- en uitademing
Door het inspannende naaldvilten te combineren met het rustgevende natvilten, maken we eigenlijk een in- en uitademing. Door een goede balans en afwisseling tussen de in- en uitademing kan energie weer stromen en ontstaat er ritme.
Benodigdheden
- Viltnaald
- Wol: ongesponnen wol zoals lontwol, sprookjeswol of viltwol
- Schuimrubber blok om in te prikken
- Eikeldopjes
- (Warm) water
- (Groene) zeep
Werkwijze
Er zijn meerdere manieren om vilten eikeltjes te maken, maar ik combineer graag de technieken.
Allereerst spelen we een beetje vals, en leggen we een knoopje in de wol. Op deze manier is er al een stevige basis. Vervolgens draaien we de wol aan beide zijden van het knoopje om het knoopje heen. Je vormt als het ware alvast een balletje.
Nu kan er begonnen worden met naaldvilten, we prikken voorzichtig in de wol. Door de herhalende beweging van de naald worden de vezels in elkaar gedrukt, en zo ontstaat er al een hardere basis.
Als er genoeg is geprikt, of er behoefte aan afwisseling is, dopen we het balletje in een bakje met warm water en zeep.
Het natte balletje knijpen we iets uit, om het daarna tussen stevig tussen de handen te rollen. De ovale vorm van de eikel kan je nu vormen door te spelen met de druk die gegeven wordt.
Ga nu door met rollen en eventueel prikken tot het eikeltje stevig voelt. Als het eikeltje klaar is kan het met een beetje houtlijm terug in zijn dopje. De vilten schatten zijn nu klaar!
Het resultaat is prachtig op de seizoentafel, of met een draadje eraan in de kerstboom. In onze adventstuin komen de eikeltjes in de tweede week op de jaartafel. En als de winter intreedt, kan je de eikeltjes prima bewaren voor volgende jaren.
Meer inspiratietips
Meer lezen over het gebruik van een adventstuin? In deze blog zie en lees je hoe je in stappen de advent jaartafel vormgeeft. Nog meer herfstinspiratie nodig? Lees dan deze blog over het maken van een herfst transparant met je peuter of kleuter, of maak een mooie herfstkroon!
