Op onze school werden we voorzien van een biologisch groentepakket, vers geplukt van het land. Niet alleen is het in deze tijd voor jonge kinderen leerzaam om groente van het seizoen beter te leren kennen. Ook is het eten van seizoen groente duurzaam en gezond. Maar wist je dat onze voeding indirecte zonnekracht bevat, en het eten van seizoen groenten nog andere voordelen heeft?
Het wintergroente pakket werd geschonken door de Provincie Zeeland in samenwerking met Jong Leren Eten. Met als uiteindelijk doel dat kinderen en jongeren leren om gezonde én duurzame keuzes te maken.
Groente herkennen
In deze tijd kopen we onze voeding voornamelijk in de supermarkt. Groente en fruit is daarbij ook vaak jaarrond beschikbaar. Kinderen leren steeds minder de onbewerkte groenten te herkennen, en sommige groenten komen zelfs nooit meer voor op het bord. Het eten van voeding die enkel in het seizoen groeit is niet meer noodzakelijk, en seizoen groenten verdwijnen langzaam naar de achtergrond. Niet alleen is het jammer dat kinderen op deze manier verder van de natuur verwijderd raken, het eten van seizoen groenten belast het milleu minder en kan ook veel opleveren.
Antroposofische voedingsleer
De vrijeschool is gebouwd op de antroposofische visie van Rudolf Steiner. Het is onmogelijk om in een paar woorden deze visie samen te vatten, ook omdat deze visie heel breed is. Binnen de antroposofie is er veel aandacht voor voeding en je welzijn. In het kort kunnen we zeggen dat er volgens de antroposofie geen scheiding is tussen lichaam, ziel en geest. De manier waarop je je lichaam voedt, heeft dus niet alleen fysieke invloed, maar ook geestelijke. Vanuit de antroposofische voedingsleer kunnen we veel leren over de relatie tussen onze voeding en ons welzijn.
De vorm van groente
Wintergroenten zijn sterk, ze groeien en bloeien in koude temperaturen met relatief weinig zon. Ze ankeren zich stevig in de grond en doorstaan de soms barre omstandigheden. Als je goed naar de vorm en de eigenschappen van de groenten kijkt, kun je hier eigenlijk alleen maar bewondering hebben. De seizoen groente spruitjes en kolen, bestaan uit meerdere over elkaar liggende lagen. Deze bladeren groeien beschermend over elkaar heen, en boven de wortels vormt een kern. De zon wordt als het ware opgeslagen in deze kern en omhult en beschermd door het blad. Volgens de antroposofische voedingsleer zit deze zonnekracht opgeslagen in de groente. Door het eten van deze onbewerkte seizoengroente, zouden we de eigenschappen van het gewas ook in ons lijf kunnen ervaren. Zo kun je deze spruitjes zien als kleine zonnetjes, die je lijf in de winter verwarmen en verlichten.
De mens als omgekeerde plant
De mens kunnen we lichamelijk onderverdelen in drie gebieden. Bovenaan het hoofd, een gebied van denken en ons bewustzijn. In het midden een middengebied met onze longen en het hart, dit gebied staat symbool voor ons gevoelsleven. Onderaan vinden we het gebied van de buik met onze stofwisseling. In het onderste gebied verteren we onze voeding, en bouwen we kracht op om onze ledematen te besturen. Een plant bestaat ook uit drie delen, we zien er dezelfde gebieden als die in de mens, enkel omgekeerd. In de antroposofische geneeskunde gebruiken we de overeenkomsten tussen mens en plant. Wanneer er in een bepaald gebied een onbalans ervaren wordt, kunnen we daar met onze voeding invloed op uitoefenen. Zo versterken wortelgewassen ons hoofdgebied en kunnen blad en stengelgewassen zoals prei en snijbiet onze longen en het hart versterken. Het middengebied kan ondersteund worden door het eten van bloem en vruchtgewassen.
Verwerken van groente met kinderen
Helpen met koken is voor veel kinderen een fijne bezigheid die biedt dan alleen gezelligheid. Het leert kinderen omgaan met materialen als scherpe messen en het bevorderd ook de zelfredzaamheid en motoriek. Het ervaren van het proces is ook heel leerzaam en geeft de verbinding met de natuur terug. Een kop soep is extra waardevol als je zelf hebt gezien en hebt ervaren dat deze is ontstaan uit vele handelingen. Ervaren dat processen tijd en aandacht kosten, en kennis hebben over de herkomst van producten, leert een kind waarde toe te kennen aan de natuur.
Recept met wintergroenten
In ons groentepakket zat ook een flinke prei. En hoewel er heerlijke soep of stoofpot mee gemaakt kan worden, kun je er ook lekkere koekjes mee bakken! Voor het maken van preikoekjes heb je niet heel veel nodig, en het is zo klaar.
- 1 prei
- 100 gram geraspte kaas (vegan: violife vegan kaas)
- 200 gram bloem
- 2 eieren (vegan: no-egg eivervanger of lijnzaad met banaan)
- 2 dl melk (vegan: soja of haver melk of elke andere melk vervanger)
- zonnebloemolie
Snijdt de prei in dunne ringen. Meng in een kom de bloem met de eieren en melk (of met de vegan producten ter vervanging) tot een glad beslag. Boeg daarna de fijn gesneden prei en de geraspte (vegan) kaas toe aan het mengsel. Vervolgens gaat er olie in de koekenpan en bakken we bergjes beslag (met veel tussenruimte om doorlopen te voorkomen) op middenhoog vuur. Als de bovenkant van de koekjes droog is, kan het koekje gekeerd worden. Eet smakelijk!
Ondersteuning in de winter
We kunnen kritisch naar onze voeding kijken, zeker in de wintertijd waarin het lichaam meer van ons vraagt. Naast het versterken van ons lijf met voeding, is het ook belangrijk om onze warmte vast te houden. Zeker als kinderen veel buiten zijn en buitenspelen is goede buitenkleding van belang. Met Maria Lichtmis achter de rug is het nog maar een kleine periode tot het voorjaar aanbreekt, de dagen worden alweer langer!
